The Dork, the Girl and the Douchebag wordt door het IFFR aangeprezen als een ander soort yakuzafilm. Een genre dat gekenmerkt wordt door erecodes, testosteron en (veel en spectaculair gefilmd) bloedvergieten, met yakuza in de rol van moderne samoeraï. The Dork is gespeend van dergelijke romantiek. Iets wat door het publiek wordt afgestraft met een matige beoordeling, maar dat is wat mij betreft onterecht.

De hoofdpersonages zijn kleine criminelen. Ze zijn straatarm, onsympathiek en slaan hun dagen stuk met drinken of erger. Ook de yakuza waar ze mee te maken krijgen zijn van alle charmes gespeend. Het zijn ordinaire hufters in sportbroeken en slechtzittende pakken, met een willekeurig kutkantoortje als hoofdkwartier. Het gaat ze niet om eer, maar om geld. De film begint met scènes in benauwde, louche ruimtes verlicht met tl-buizen. Door de snijdbare sigarettenrook wordt al het licht een troebele brei van vergrijsde kleuren. De ruimtes baden in het groen van een exit-lampje, het rood van een buitenreclame, of het geel van een aftandse barverlichting. Wie hoopte op de verkapte romantiek zoals we die gewend zijn bij films over georganiseerde misdaad, heeft duidelijk de verkeerde zaal gekozen.

Een belangrijk thema in de film is macht. ‘De sukkel’ intimideert de persoon die tijdens zijn sollicitatie tegenover hem zit. Maar als hij opnieuw zonder baan thuiskomt, krijgt hij de wind van voren van ‘het meisje’. Zij heeft wel een baan, maar is op haar werk net zo schuchter als ze thuis mondig is. ‘De klootzak’ woont nog bij zijn moeder. Hij bekt haar graag af. Tegen de yakuza is hij net zo stoer, maar na een flinke aframmeling wordt hij een stuk onderdaniger. Terwijl de yakuzabaas de klootzak een lesje leert wordt hij gebeld. Even later helpt hij zijn zoon uit de brand door zich te laten afbekken door diens baas. Macht is nooit een gegeven feit, maar hangt af van wie er tegenover elkaar staan.

Hoewel de film bij aanvang bijna amateuristisch overkomt, wordt gaandeweg duidelijk dat er wel degelijk goed is nagedacht over vorm en verhaal. Aan het begin van de film komt de klootzak dik in het krijt te staan bij de yakuzabaas. In een poging dit op te lossen trekt hij steeds meer mensen met zich mee de stront in. Het licht wordt gaandeweg harder, de beelden contrastrijker en de scènes duisterder. Het geweld neemt toe en wordt aan het eind zelfs onaangenaam om naar te kijken. De scène waarin de klootzak een fles op zijn hoofd kapot slaat is zonder special effects gemaakt. Het is net zo opgefokt en rauw als het er uit ziet. En dat geldt waarschijnlijk ook voor de latere martelscènes, waarin rake klappen worden uitgedeeld.

The Dork, the Girl and the Douchebag is inderdaad een ander soort Yakuzafilm. Niet stijlvol, niet fraai en niet bedoeld om geconsumeerd te worden met een bak popcorn op schoot. Wie wel eens de smerige en realistische kant van (georganiseerde) misdaad wil zien, in plaats van de gebruikelijke pornografische verheerlijking, zal waarschijnlijk niet teleurgesteld zijn.

The Dork, the Girl and the Douchebag
(Okuda Yosuke, Japan 2015)
Nog te zien op zaterdag 6 februari in LantarenVenster 2