Het zit er weer op. Het IFFR 2010 is voorbij. Het was een traditionele aflevering, waarin weinig schandaaltjes waren te melden, al kan dat natuurlijk ook aan ons liggen. Verder zagen we weinig echte butfilms (0 waarderingssterren); hebben we ons te veel door goede smaak laten leiden?

Veel inzendingen hadden familiebanden als thema: Sonny, Twisted Roots, Mama, Mother, Dogtooth en My Son, My Son, What Have Ye Done waren er enkele, maar ook Wes Andersons poppenanimatie Fantastic Mr. Fox, gebaseerd op het boek van Roald Dahl, sluit met zijn disfunctionele vossenfamilie nauw aan op diens eerdere films zoals The Royal Tenenbaums en The Darjeeling Limited.

Het speciale Afrika-gebeuren is goeddeels aan de aandacht van de Zone 5300-crew ontsnapt. We geven het maar toe: we hebben een voorkeur voor horror en gestyleerde bizarriteiten en hiervoor ben je eerder aan het juiste adres bij de Aziatische cinema, traditioneel goed vertegenwoordigd op het IFFR. Filmland Korea stelde in deze geenszins teleur met Mother van Bong Joon-Ho, die drie jaar eerder hoge ogen gooide met de monsterfilm The Host. Het eveneens Koreaanse Possessed, een whodunnit-variant op The Exorcist, was bevredigende en bij vlagen enge J-horror en zal in april nog op het Amsterdamse Imagine te zien zijn. Tot de grootste verrassingen behoren het Griekse(!) Dogtooth, dat het begrip 'giftige gezinsdynamiek' tot in het extreme wist te trekken en het kakelbonte, vrolijkmakende Pepperminta van de Zwitserse videokunstenares Pippilotti Rist. Hitoshi Matsumoto overtrof met Symbol zijn vorige inzending Dainipponjin (2008).

Ook het Signals - RE: Reloaded-programma, dat een beetje uitgesmeerd was over kortprogramma's en diverse locaties - waaronder een heuse drive-in voor Roger Cormans The Raven - was geslaagd, mede door de unieke 3D-vertoning van Alfred Hitchcocks Dial M For Murder. Wie exact wil weten wat de hoogte- en dieptepunten op filmgebied waren, althans, volgens ons (en we waren het lang niet altijd met elkaar eens, zoals over Valhalla Rising van Zone 5300-favoriet Nicolas Winding Refn) kan terecht op ons filmoverzicht, gesorteerd op waardering. Veel van deze films gaan later dit jaar nog draaien, dus houd de filmladders in de gaten.

Al met al is het volgende model uit te werken voor de IFFR-ervaring:
1. De embryonale fase, enkele weken voor aanvang van het IFFR. Spaarzame tips bereiken ons via insiders bij de programmering of via connecties uit het buitenland.
2. De puppyfase. Het IFFR gaat officieel van start; de laatste persvoorstelling vindt plaats in Lantaren/Venster, informatie en perskaarten kunnen worden afgehaald. Bladerend door het programmaboek kwispelt het Zone 5300-team van de voorpret.
3. De neophitefase. Zoals alle bezoekers dwalen we op de eerste dag van zaal naar zaal en ontmoeten oude vrienden uit binnen- en buitenland. Verwarring heerst. Het fingerspitzengefühl voor de echt goede films lijkt nog ver weg. Met de wetenschap dat elke aflevering wel enkele topfilms biedt, houdt het pakjesavondgevoel nog even aan.
4. De bloeifase. Enkele dagen onderweg, en we zitten in het goede ritme. De eerste filmkneiters zijn gespot en men ziet elkaar op de late feestjes. Tevens maakt een zekere competitiedrang zich meester van de recensenten: het weblog stroomt aardig vol. Hilariteit om de eerste nul-sterren-film. Er is ook wat tijd om vrienden van buitenaf op sleeptouw te nemen naar publieksvoorstellingen en er ontwikkelt zich een gevoel voor de juiste keuzes (hoewel niet feilloos).
5. De aftakeling. Een soort filmdementie, veroorzaakt door slaapgebrek, overkill en onregelmatige voeding, treedt in: we onthouden nog maar zelden titels, ook van de films die binnenkort nog moeten worden 'gedaan'. Men begint kalm aan te doen met alcoholhoudende dranken en het begrip 'festivalweduwe' duikt frequenter op in de gesprekken. Welwillend worden ook minder interessant klinkende films geprobeerd, maar hoge scores halen die maar zelden. Niet dat veel uitmaakt. Hernieuwde kennismaking met het scheerapparaat.
6. De nostalgische fase. Het begrip dat het volgende IFFR nog een jaar op zich zal laten wachten, zinkt in. De filmloze werkelijkheid dient zich aan: theater Lantaren/Venster maakt plaats voor een stapeltje nog ongeopende enveloppen met vensters. Gelukkig is er het het Imagine Filmfestival in Amsterdam dat van 14 t/m 24 april zal plaatsvinden. Enkele hoogtepunten zullen ook daar te zien zijn, zoals het verbazingwekkende Symbol.

De komende tijd worden huisgenoten van het Zone 5300-team geconfronteerd met ontwenningsverschijnselen, zoals met name het tentoon spreiden van de pas verworven filmeruditie. Noteer in uw agenda: de 40ste (!) editie van het IFFR vindt plaats van 26 januari tot en met 6 februari 2011. Zien we u dan!
(m.m.v. Tonio van Vugt)