Bas de Koning
Fonetyka – Ciechowski
*****
Fonetyka records / Universal Music Polska
De Poolse band Fonetyka heeft de afgelopen jaren naam voor zichzelf gemaakt door gedichten van Poolse dichters Wojaczek en Bursa op muziek te zetten. Opvallend is dat de platen een onmiskenbaar eigen geluid en stijl delen. Knap, want beide dichters hebben weinig met elkaar te maken, tenzij de wat existentialistische kijk op de wereld. Voor plaat nummer drie haalde de band verrassend genoeg inspiratie bij songschrijver Grzegorz Ciechowski. Poolse lezers zullen hem als de zanger van Republika herkennen. Naast de band bleek Ciekowski er ook een leven als dichter op na te houden – een talent waar hij zich tot aan zijn plotselinge dood in 2001 op toelegde. Zijn gedichten kenmerken zich door pijn, bitter sarcasme en een tragisch verlangen naar begrip. Daar kon Fonetyka wel wat mee. De band nam Ciekowski’s minimale stijl als uitgangspunt en voorzag die van betoverende motieven met de nadruk op gitaar en drums. Het geeft het gevoel dat woord en melodie vanachter een zacht zwart gordijn een stiekem spel spelen. Het is het talent van deze band dat ze van de wisselwerking tussen poëzie en popmuziek geen loodzware toestand maken, maar juist puntig en fris klinken. Al drie platen lang weten ze te boeien met dit spel van tekst en muziek, waarbij hun eigen alternatieve muziekstijl leidend blijft. Als je geen Pools verstaat maar wel van kwaliteitspop-rock houdt is Fonetyka meer dan de moeite waard.
Bas de Koning
Damien Jurado & Richard Swift – Other People’s Songs: Volume 1
*****
Secretly Canadian / Konkurrent
Terwijl Jurado op dit moment midden in zijn akoestische solo-toer zit met de Maraqopa trilogie – volgend jaar komt hij in verschillende zalen weer langs – brengt zijn platenlabel dit zes jaar oude project uit. In 2010 doken hij en labelgenoot Richard Swift de studio in om voor hun plezier negen persoonlijke favorieten op te nemen. Toentertijd werd het hele project als gratis download aangeboden, maar blijkbaar was de tijd rijp om een opgepoetste versie op een andere drager uit te brengen. De selectie is soms wat te makkelijk en soms zeer verrassend. Met cultnamen uit de jaren zestig zoals Bill Fay en Link Cromwell is het makkelijk scoren. Bovendien ligt het idioom van de psychfolk dicht tegen de muzikale habitat van beide heren aan. Verrassender wordt het als Jurado met hoge falsetstem ineens Sweetness van de debuutplaat van Yes inzet. De heren hebben nog meer guilty pleasures in petto. Van jaren vijftig doowop combo The Fleetwoods wordt Outside my window onder handen genomen en van John Denver Follow Me. Daarna krijgen we ook nog een folky versie van Radioactivity van Kraftwerk voorgeschoteld. Het knappe is dat ze de liedjes een arrangement in hun eigen stijl hebben gegeven, waardoor de plaat als een consistent geheel klinkt. Het mag dan muziek van anderen zijn, op de setlist van Damiens of Richards reguliere werk zouden deze nummers niet misstaan. Het is vooral een mooie en persoonlijke ode aan hun muzikale herinneringen en smaakt naar een volume 2.