Stefan Nieuwenhuis
Miguelanxo Prado - Ardalén
*****
(Oog&Blik/De Bezige Bij, 34,90)
Flarden, halve herinneringen: een geheugen dat verzaakt en tezelfdertijd vertelt wat misschien niet eens echt is gebeurd of heeft bestaan. Miguelanxo Prado maakt het de lezer niet makkelijk in de 256 pagina's dikke grafische roman Ardalén, die in grote lijnen gaat over ons brein.

Sabela Rego Llamas is een jonge vrouw die op zoek gaat naar het verhaal van haar opa, die in de jaren 50 van de vorige eeuw vertrok naar Cuba, om nooit meer terug te keren. Zij gaat naar zijn geboortedorp en daar ontmoet ze Fidel, een oude baas die eerst zegt haar opa niet te hebben gekend, maar gaandeweg bijdraait en zich steeds meer zaken weet te herinneren. In het dorp waarschuwen ze Sabela: Fidel is een fantast die in een droomwereld leeft met mensen uit zijn verleden.
Toch blijft Sabela bij Fidel langskomen en zoekt ze verder naar aanknopingspunten. Met het terugkeren van Fidels herinneringen wordt ook voor haar steeds meer duidelijk.

Het verhaal is een knap gedoseerde beproeving: het is traag, poëtisch en gevoelig, zonder dat het ergens overdadig wordt. Prado’s tekenwerk is schilderachtiger dan voorheen en fraai van kleur. Zijn voorliefde voor mooie koppen, zoals we die kennen uit zijn Kronieken van de Onlogica, blijkt ook in Ardalén. De gluiperige Tomás, de popperige Xania en de mooie Rosalia; samen met de vissen uit de fantasiewereld van Fidel is het een genot om naar te kijken.
Het verhaal wordt regelmatig onderbroken door artikelen en documenten. In sommige gevallen mooi, omdat ze de verhaallijn uitdiepen, in andere gevallen minder nodig, zoals het terloopse pseudowetenschappelijke stuk over de werking van ons geheugen.

De tekstballonnen zijn in een bijna-transparant laagje over de tekeningen aangebracht, met voor ieder personage een ander computerfontje. De lettering is niet alleen spuuglelijk, maar ook veel te klein en iel. In het fontje van Fidel zitten speelse puntjes in de ‘o’ en dat van Celia is zó klein dat Ardalén vooral een boek voor overdag is. ‘Handgeschreven’ teksten zijn uitgelijnd of gecentreerd en vooral zielloos. Het album kost 34,90: kan er dan geen ambachtelijke letteraar aan te pas komen? Ardalén is bij uitstek een boek om alles uit de kast te halen. Ik herinner me mooie albums met prachtige lettering. Mijn geheugen laat me wat dat betreft gelukkig niet in de steek.