In de onderste regionen van de UPC Publieksprijs treft u wegloopfilms aan als The Pettifogger, een als 'abstracte misdaadfilm' vermomde retro-knipselcollage die na een minuut zijn punt al gemaakt heeft en dan nog een uur doorsuddert; toch willen we u de voorfilm niet onthouden, een fraaie stop-motion-animatie met als co-regisseur niemand minder dan Spike Jonze.

Paddenstoelenplukkers Regina en Lucien verdienen geld door hun oogst te verkopen aan restaurants en hoewel ze kind aan huis zijn bij de culinaire avant-garde van New York blijkt het toch lastig om rond te komen.

Regina kan gelukkig bijspringen in de keuken, maar botst als fervente ‘slow food’-aanhanger met de Amerikaanse hap-slik-wegcultuur. Lucien, ook geen beroerde kok, is dan al hard weggelopen bij zijn werkgeefster, een yuppendame die alles bezit behalve smaak, ondanks de Larousse Gastronomique op het keukenblok. Wanneer hij zijn oogstgebied probeert uit te breiden stuit Lucien op gewelddadige Poolse paddenstoelenjagers. Alle spanningen leiden tot het stuklopen van de relatie tussen Regina en Lucien, een pijnlijk proces dat gepaard gaat met prachtige beelden van allerlei paddenstoelen, van voedzame tot levensgevaarlijke giftige soorten.

Met hun sympathieke speelfilmdebuut bewijzen Julia Halperin en Jason Cortlund zich als veelzijdig regisseurskoppel; Now, Forager combineert een luchtige en potentieel trendsettende food-film met een sfeervolle roadmovie en vooral ook een geloofwaardige relatiefilm, waarin Cortlund, in de hoofdrol van Lucien, ook bijzonder onsympathiek uit de hoek durft te komen. De kijker wordt bovendien meegenomen naar restaurants die per avond meer omzetten dan het totale draaibudget van de film. Een aangename verrassing op IFFR 2012.

Prettig onderkoeld Tsjechisch melodrama over een gezin dat op het punt staat uiteen te vallen, met een speciale rol van de sjamanistische huisvriend. Hóe speciaal zal pas op het laatst blijken, want de hele film zie je toch een typische new age hippie met zijn geneeskrachtige stenen, magnetische aardstralen en dat soort gekkigheid. Maar dat is nou juist het stijlkenmerk van Bohdan Sláma, de maker van het in 2009 zo verrassende A Country Teacher: zijn films gaan over échte mensen. Die maken namelijk fouten, vluchten weg voor de grote problemen van het leven of maken er domweg een puinhoop van.

Meneer Noun heeft vele verhalen en mysteries, maar praat vooral graag over koetjes en kalfjes met zijn buurvrouw, de jonge Anna. Lijkt te beginnen als een documentaire, gaat daarna over op een lyrisch epistel, waarna het van veraf te voorspellen noodlot toeslaat. Daarna wijst meneer Noun aan Anna de schuldige aan, als een soort Ti-Ta-Tovenaar uit het hiernamaals. In het begin wel aardig, maar naarmate de film vordert slaat de potsierlijkheid toe. Aan het eind worden alle verhaallijntjes keurig uitgelegd.

Film begint in de beste traditie van een Engels sociaal-realistisch drama: kijvende wijven, slechte huwelijken, wiebelcamera, onverstaanbaar dialect, gemaakt met geld van UK Film Council.
Totdat Jay samen met z'n SAS-kompaan Gal besluit om nog één hit job te doen, om zich daarna uit het wereldje terug te trekken. Dat hun slachtoffers iedere keer opgelucht reageren als ze de dood in de ogen staren is al een voorbode dat er meer aan de hand is, en ook het gedrag van Jay wordt steeds irrationeler. Halverwege kantelt de film in een occulte orgie van geweld (denk aan Eyes Wide Shut), die de kijker flink aan het puzzelen zet om het plot nog te begrijpen.
Dat is het grootste probleem met deze film: er zijn genoeg aanwijzingen naar wat nog komen moet, maar die niet ingelost worden, en andersom gebeurt er later veel dat niet te rijmen is met het voorgaande. Zo lijkt het er op een gegeven moment op dat we naar de droom van Jay kijken, maar dat wordt niet duidelijk, en is ook niet op een andere manier ergens uit af te leiden.
Zo blijft de kijker achter met het gevoel dat de plotgaten werkelijk plotgaten zijn, en dat doet, naast het onverstaanbare dialect, nodeloos afbreuk aan de hele film. Wat betreft de verstaanbaarheid: volgende keer gewoon ondertitelen.

Laura schrijft zich met haar vriendin in voor de miss Baja California-verkiezing. Om dit te vieren gaan ze naar een feestje dat al snel ontaardt in een moordpartij. Laura kan wegkomen, maar gaat op zoek naar haar vermiste vriendin voor wie ze het ergste vreest. Dit leidt haar recht in de armen van de daders, en zo wordt ze gedwongen om hand- en spandiensten te verrichten voor de drugsmaffia. Haar eigen impulsieve keuzes daarin trekken haar steeds verder omlaag in het moeras van de Mexicaanse drugsoorlog, waarin zowel het nietsontziende geweld als de nietsontziende corruptie regeren.
Het komt niet al te vaak voor dat er voor een dragende hoofdrol gekozen wordt voor een niet al te snugger personage, maar hier draagt het bij aan de beklemmende wetmatigheid van het plot.

Film in de traditie zoals die door Traffic of Gomorra is gevestigd: fictie ingebed in rauw realisme, dit keer van de Mexicaanse drugsmaffia.

De redactie van Zone 5300 volgt Richard Raaphorst al sinds zijn geslaagde George Romero/Lucio Fulci-hommage Zombi 1 (1995), die hij in zijn kunstacademietijd voor een Nuts en een Cola maakte met zijn vrienden. Daarna ging Raaphorst, een begaafd tekenaar, vooral als storyboarder aan de slag voor o.a. Brian Yuzna. Voor die laatste hij ontwierp in 2003 - geheel ongevraagd weliswaar - de fraaie begintitels van Beyond Re-Animator, waarna meer werk voor Yuzna en anderen volgde (Raaphorsts begintitels bleken bijna zonder uitzondering beter dan de films zelf). Maar Raaphorsts grote liefde ligt bij filmmaken zelf. Na het jammerlijk stranden van de feature film Worst Case Scenario (over de productieproblemen rond deze film schreven we in 2004 uitgebreid in Zone - die film over de strijd tussen voetbalhooligans en gedrochtelijke nazizombies op een Waddeneiland hadden we maar wat graag gezien!) kwam Raaphorst ineens met twee shorts: Woensdag Gehaktdag en Popo. Vooral die laatste, over een sinistere doch tragische clown gespeeld door Victor Löw, gooide hoge ogen op festivals.

En toen… goed nieuws! Op het IFFR draait een nieuwe short van Richard ‘Flats Braadworst’ Raaphorst: The Rocketeer, met Stephan Evenblij en Pauline Greidanus. De plot: Marc, een maniakale verzamelaar van Star Wars-merchandise, stuit op eBay op het ultieme collector’s item, de Boba Fett Fire Rocketeer. Hoe ver gaat een verzamelaar om zijn collectie compleet te krijgen? Raaphorst kennende gaat dat vermoedelijk héél ver. De short is morgen zaterdag 4 februari nog te zien in het verzamelprogramma Made in Rotterdam om 17.30 in Lantaren Venster 3. Het programma is momenteel uitverkocht, maar bij de last minute-service zijn nog altijd niet opgehaalde tickets in de aanbieding tegen de halve prijs. En anders is het filmpje hopelijk in april tijdens Imagine te zien.



Nog méér goed nieuws: Raaphorst is momenteel bezig met de productie van Frankenstein’s Army, een feature film die, afgaand op de titel, wel eens wat elementen uit Worst Case Scenario zou kunnen bevatten. Voor wie een handje wil helpen: producent Riverpark Film doet aan crowdfunding en biedt het publiek de kans speelfilms te financieren en mee te delen in de winst, voor maar € 6 per maand. Meer info op nnfp.nl.

Op vrijdag 3 februari is er een speciale vlooienmarkt aan het Schouwburgplein; scoor dvd's, filmposters en filmgerelateerde collectors items.

Afrika is wel het allerlaatste continent dat je met punk in verband brengt. Nu blijkt dat het leeuwendeel van deze documentaire in Zuid-Afrika is geschoten, dus de titel mag met een korrel zout genomen worden. Het Apartheidsregime was zoals we nu weten tout court onderdrukkend en cultureel gezien een woestenij waar Bruin 1 zijn vingers bij zou aflikken. Punk kwam als geroepen voor een generatie jonge blanken die scheel zag van verveling en middels concerten en undergroundnetwerk zijn steentje bijdroeg aan de afbraak van het verfoeide regime. Die rol is tot nu toe onderbelicht geweest, dus hulde voor dit stukje educatie. Verder is dit een rockdocumentaire die binnen de lijntjes blijft. Dat wil zeggen, tot op een kwartier voor het einde: dan realiseren de makers zich opeens dat de rest van het continent Afrika aan bod zou moeten komen en worden er vlug enkele bands uit Botswana en Mozambique doorheen gejast. En dan is het op.
An sich is dat ook weer niet zo vreemd, omdat punk altijd bijna exclusief het terrein van blanke mannen is geweest (voor zover ze niet uitwijken naar ska en reggae). Zoals een bevriende zwarte muzikant droogjes opmerkt: we vonden het wel leuk, die illegale punkconcerten, maar wat speelden die lui langzaam!

Wie van L' ultimo terrestre spannende sciencefiction verwacht, zal bedrogen uitkomen. Van de enige alien die ruimschoots in beeld komt, wordt slechts verwacht dat ze de Italiaanse mama speelt: lekker koken, het huis aan kant en niet moeilijk doen als de man des huizes 's avonds laat met een stuk in de kraag thuis komt.
Verder is dit voornamelijk een portret van een eenzame kerel die zich alleen door andere outsiders (transseksuele hoeren) geaccepteerd weet. De oorzaak van zijn moeizame gang door het leven doet Freud's botjes rammelen.
Vreemde, prettig onvoorspelbare film, zij het een tikje te traag.

Wie 'IFFR' en 'thriller' in één adem noemt weet dat Hollywood hier ver buiten de deur wordt gehouden, dus verwacht geen geromantiseerd beeld van de Mexicaanse drugsoorlog in Miss Bala. De titel (bala betekent kogel) verwijst naar de missverkiezingen in de Mexicaanse deelstaat Baja California, dat wel een leuke ambassadrice gebruiken om de aandacht van al dat drugsgeweld af te leiden. Laat de jonge Laura nou juist tijdens de voorbereidingen van die verkiezingen door een uiterst ongelukkig toeval een speelbal worden in de bloederige oorlog tussen een bendeleider en de DEA. De film toont hoe geen van de betrokken partijen schone handen heeft, de organisatie van de verkiezing en de generaal die ten strijde trekt tegen de bendes inbegrepen (de enige uitzondering is een Amerikaanse DEA-agent die na hevige martelingen en met de dood voor ogen zijn collega’s niet verraadt). En dat mag in onze ogen misschien allemaal erg overdreven lijken, zeker in vergelijking met de onschuld van de onfortuinlijke Laura, het levert een beklemmende, spannende en naargeestige film op, die terecht vergeleken wordt met Traffic. Maar waar die laatste nog enige hoop bood, ziet het er in Miss Bala uiterst somber uit voor de toekomst van Mexico.

Operateur van een achterafbioscoop die binnen een paar dagen zal sluiten, is niet alleen filmfreak, maar heeft ook een nachtelijke obsessie met vrouwen die oorbellen dragen. Die moeten ze bij hem inleveren. Omdat dat niet vrijwillig gaat, pleegt menigeen dat niet na te kunnen vertellen. Natuurlijk heeft dit te maken met een verstoorde moederbinding, wat zou het anders kunnen zijn?
Conventionele horrorfilm die niet echt spannend wil worden, maar onderhoudend is hij wel.

Een hete zomer in een pools boerendorp, waarin een plotselinge verdwijning een cascade van bizarre en gewelddadige handelingen in gang zet. Artistieke filmerij (wiebelende camera, opzettelijk foute kadrering, spaarzame dialogen) doet het altijd goed in het art-housecircuit maar trekt in deze de kijker moeizaam mee in het raadspelletje naar het plot. En dat is jammer, want dat zou (normaal uitgewerkt) best goed kunnen zijn. Maar ja, alles om te voorkomen dat je in het verhaal meegaat, want uiteindelijk zijn het allemaal enge boerenkinkels en moet de kijker weer voor voyeur spelen.
Ik doe een gok: de makers komen uit de stad.

'Doe eens gek', dacht de maker, en leukte zijn rammelende 'Sixth Sense'-achtige plotje op met een subplot van een stel vissers die een pratende vis kelen. Nog niet tevreden besloot hij er nog een dimensie aan toe te voegen, want met 3-D krijgt al dat saaie Koreaanse gedreutel vast meer diepgang. Als een ware Swedish Chef laat Park zien dat hij niet voor één gat te vangen is. Iemand nog een donut?

Net als in zijn eerdere speelfilm Involuntary kiest de Zweedse regisseur Ruben Östlund in opvolger Play het perspectief van de machteloze toeschouwer. Klein leed wordt op een bijna voyeuristische manier vastgelegd, alsof het beelden van een perfecte beveiligingscamera betreft.

We zien hoe drie jochies in een winkelcentrum geïndoctrineerd worden door een groepje oudere jongens, die erin slagen de drie op sleeptouw te nemen en ze langzaam van alle waardevolle spullen te beroven. Door het trage verloop van de film wordt de situatie steeds pijnlijker. Elk verzet van de slachtoffers wordt geroutineerd de kop ingedrukt door de aspirant-criminelen. Volwassenen lopen achteloos voorbij of doen alsof hun neus bloedt.

Met Involuntary had Östlund een geweldige vorm gevonden, die deed denken aan de lange, statische scènes van landgenoot Roy Andersson. De kijker voelde zich bijna medeplichtig aan uit de hand gelopen situaties, na drankmisbruik van minderjarige discomeisjes bijvoorbeeld, of tijdens een seksueel getint vrijgezellenweekend.

Play is saaier, omdat hier maar één situatie uitgewerkt wordt. Maar het grootste bezwaar is dat Östlund zich ontpopt als Filmmaker Met Een Boodschap. Belangrijk detail is dat de daders zwart zijn, in tegenstelling tot de slachtoffers. Wil de regisseur ons bewust maken van politiek correcte sentimenten? Misschien dat dit in Scandinavië nog relevant is, maar in Rotterdam komt dit vooral over als overbodig en pedant.

Nog te zien op di 31-1 (22:30, P4), wo 1-2 (14:15, Schouwburg) en za 4-2 (22:30, P4)

3D is al jaren het nieuwe toverwoord, en ook het IFFR ontkomt daar niet aan. Was er een aantal jaren geleden al een vertoning van Hitchcocks zelden geziene 3D-print van Dial M For Murder, nu is er de eerste 3D-Tiger-competitiefilm A Fish. Hitchcock had het destijds niet zo op die nieuwerwetse gimmick en leverde een paar plichtmatige 3D-effecten in een film die vooral klassiek werd door het doortimmerde scenario en het stevige acteerwerk. Na 20 minuten vergat je dat je naar een 3D-film zat te kijken. Want dat is de makke van het gros van de 3D-films: door al dat effectbejag ben je je er als kijker ontzettend van bewust dat het niet echt is wat je ziet, terwijl je eigenlijk ongemerkt een wereld ingetrokken moet worden. En verrek, wie A Fish ziet, zal die ouwe Alfred H gelijk moeten geven: het debuut van Park Hong-Min zou meer gebaat zijn geweest bij een goed scenario. Hoewel sommige 3D-effecten leuk zijn gevonden (het autoraampje in de beginscène bijvoorbeeld), ziet het er soms hoofdpijnverwekkend uit en voegt het hoegenaamd niets toe aan het verhaal over een tamelijk onsympathieke professor die op zoek is naar zijn vrouw, die sjamaan is geworden op een eilandje. De zoektocht wordt doorsneden met niet terzake doende scènes van twee kibbelende vissers in een dobberend bootje. Als puntje bij paaltje komt, blijkt dat we naar een tergend trage Koreaanse update van The Sixth Sense hebben zitten kijken.
Hong-Min had méér moeten doen met de pratende vis uit de titel: die acteerde tenminste alsof zijn leven ervan af hing.

De Australische cinema blinkt uit in geweldadige portretten van bajesklanten: Ghosts Of The Civil Dead en Chopper zijn uitstekende voorbeelden, waarbij je op het puntje van je stoel blijft zitten. Hail probeert het wel maar blijft in de achterhoede steken, ondanks de intens ongure kop van Danny Jones die net als zijn vrouw Leanne zichzelf speelt.
Het script is simpel. Dat mag, mits het geen richtingloze indruk maakt en dat is hier meer dan eens het geval. Man komt uit gevangenis. Terug bij zijn vrouw is man voor even gelukkig. Zuipen, roken, flikflooien, ouwehoeren, winkeldiefstalletjes. Baantje in een garage, dat geeft hoop. Maar dan: dealer komt langs, vrouw dood. Man wil wraak. Het tumult in Danny's hoofd wordt verbeeld met artistieke experimenteerfilmerij, met wisselende resultaten: het zwevende paard is een echt WTF-moment, maar de abstracte beelden gaan op den duur vervelen, net als het hoofdpersonage.