Marcel Ruijters
Kraftwerk - Tour de France Soundtracks
Heimwee naar de toekomst
Nieuwe cd van Kraftwerk lijdt onder wielerkoorts
Kraftwerk groot
Kraftwerk - Tour de France Soundtracks (Astralwerks)
Op een gegeven moment merkte Hergé op dat, hoe minder Kuifje-albums zijn studio afleverde, hoe beter de zaken liepen. Vanaf pakweg 1960 zijn er meen ik slechts drie nieuwe Kuifjes verschenen. Vandaar dat zijn assistenten hun eigen reeksen konden beginnen, want er was in de studio verder wel erg weinig te doen. Ziedaar de merkwaardige effecten, die speculatie en cultstatus kunnen veroorzaken. Met Kraftwerk lijkt iets soortgelijks aan de hand te zijn. De heren Hütter en Schneider gaan even keurig gekapt en gekleed door het leven, maar het is vooral de status die ze in de jaren '70 verworven hebben, die bij hun fans een religieuze adoratie te weeg brengt en bij de critici een hardnekkige scepsis. Hun vorige project Expo 2000 werd als een teleurstelling beschouwd in de pers, maar hetzelfde geldt voor The Mix, Electric Cafe en zelfs het anno nu toch wel bijzonder profetisch klinkende Computerworld uit 1981. Het is alsof men de band maar moeilijk kan vergeven, 20 of 30 jaar na haar oprichting (Kraftwerk bestaat vanaf '68!) niet meer cutting edge, avant-garde of, op zijn Nederlands gezegd, baanbrekend te zijn. Dat getuigt van onwetendheid.
Ik ben noch een Kraftwerks-Getuige, noch een ongelovige. Er bestonden lang voor Krafwerk al pioniers in de elektronische muziek -ik noem een Pierre Schaeffer, een Jan Boerman, een Karl Heinz Stockhausen. Kraftwerk moet het hebben van hun Gilbert & George-achtige presentatie, een ultrageraffineerde productie en minimalistische melodieën, die een typisch Duits romantisch gevoel, een nostalgie naar de toekomstvisioenen van vroeger tijden oproepen. Denk aan de film Metropolis van Fritz Lang (inderdaad, niet toevallig ook een songtitel).
Kan Tour de France Soundtracks een dergelijk gevoel nog opwekken? Om eerlijk te zijn: nee, al klinkt de plaat mij aangenaam in de oren. De vier tracks die min of meer als single waren verschenen, klinken als clubtechno. Leuk, maar niet intens. De Düsseldorfse kluizenaars mogen nog steeds verliefd op de fiets zijn, een kwartier is toch wel wat te lang voor het gebodene. Van vuurwerk is geen sprake. De rest van de cd is gevuld met trage electro. En hoewel je kunt zeggen dat Kraftwerk misschien handig aanklampt bij een genre dat vandaag een wederopstanding beleeft, zijn dit wel de beste tracks. Hier blijkt Krafwerk trouw aan zijn concept. De track 'Vitamin' heeft bijvoorbeeld weer zo'n lullige tekst (een opsomming van vitaminen en andere werkzame stofjes), die met zo'n gortdroge stem wordt gebracht, dat het juist hilarisch wordt en de heren er dus wéér mee wegkomen. Het lijkt mij, dat als alles van dit niveau was en de Tour de France-nummers (evenals de remix van de versie uit 1986) apart waren gehouden, er een ouderwets goed album had gelegen. Met Tour de France Soundtracks bevindt Kraftwerk zich hooguit ergens in -ik weet dat het flauw klinkt- het peloton.
(Marcel Ruijters)