Met ‘Tetsuo’ (1989) vestigde Shinya Tsukamoto zijn naam als regisseur van uiterst energieke cyberpunkfilms. Tsukamoto werkte aanvankelijk onder zeer moeilijke omstandigheden, in een tijd waarin de Japanse filmindustrie op zijn rug lag, met lachwekkend lage budgetten. Beperkingen maken echter creatief. Hij ging het medium te lijf ongeveer zoals de trucage-filmer Georges Méliès dat rond 1900 deed en ontwikkelde met zijn hypernerveuze montage een stijl die een belangrijke impuls voor de internationale film- en videoclipindustrie zou betekenen.
Achter de (voor de oppervlakkige kijker) onzinnige reeks geweldsuitbarstingen van in Gigereske robots muterende kantoormannetjes gaat een visie op de moderne wereld schuil, die in ‘Iron Man; The Cinema of Shinya Tsukamoto’ helder wordt uitgelegd. Tom Mes geldt al enige tijd als een autoriteit op het gebied van de Japanse cinema en behandelt met een hoofdstuk per film het complete werk van Tsukamoto. Diens vroegste invloeden komen aan bod, zoals de tv serie ‘Ultra-Q’, ‘Godzilla’ en de fantasievolle detectiveschrijver Edogawa Rampo. Zijn familie-achtergrond, door Tsukamoto zelf als oedipaal omschreven, verklaart veel over de vrouwelijke personages die in de latere films als overwinnaar uit de bus komen. ‘Fists, Fury & Feminism’ luidt de catchy titel van het hoofdstuk waarin dit aspect van zijn evolutie als filmmaker wordt toegelicht. Een hoofdstuk per film, dat lijkt een droge opsomming, maar het stelt Mes in staat om ook een lans te breken voor het ondergewaardeerde tweetal ‘Hiruko The Goblin’ en ‘Bullet Ballet’. Zijn analyse van de meer psychologische horror van het recent in roulatie gebrachte ‘Vital’ plaatst de gekte van de Tetsuo-films in een ander daglicht. Dacht u dat Japanners het fijn vonden om in de steriele betonnen mierenhoop van Tokyo-Yokohama te wonen? Horror is het!
‘Iron Man’ is uitstekend gedocumenteerd met onthullende citaten, soepel geschreven en zeer rijkelijk geïllustreerd met stills in zwart-wit en kleur. Fans dienen het ijzer te smeden wanneer het heet is en tot bestellen over te gaan.