Een van de creatieve krachten achter het megasucces van de sitcom ‘Seinfeld’ in de jaren negentig was twintig jaar daarvoor nog een ploeterende stand-up komiek. Larry David (New York, 1947) werd schatrijk als co-auteur en producent, maar vond het te vroeg voor de VUT en speelt sinds 2001 zichzelf in ‘Curb Your Enthusiasm’. De complexe titel laat zich akelig simpel samenvatten: alles gaat mis. In ‘Seinfeld’ werden het taalgebruik en de onderwerpen nog gekuist voor het grote publiek, maar bij het onafhankelijke Home Box Office mochten gelukkig alle remmen los. Deze ode aan de Wet van Murphy is inmiddels bezig aan zijn vijfde seizoen en sinds kort is ook het vierde verkrijgbaar op dvd. Elke box van twee schijven is prachtig verzorgd, met de nodige extra’s voor de fans.
Elk seizoen blundert de kalende vijftiger vijf uur lang door op zijn heilloze kruistocht tegen vijandig baliepersoneel en arrogante obers. Geen klusje is hem te gênant, zoals de pornocollectie veiligstellen van zijn manager (Jeff Garlin), die bang is dat hij een hartoperatie niet overleeft. Of anders maakt hij wel een typefout in het overlijdensbericht voor tante (‘beloved cunt’), of demonstreert hij een golfslag en spiest zo Ben Stillers oog aan een satéstokje. Geen diner zo gemoedelijk of Larry weet de verkeerde opmerking op het verkeerde moment te maken. Alleen de aftiteling met zijn tergende sliep-uitdeuntje verlost hem uit zijn lijden. Met gekromde tenen vraag je je af of het nog erger kan. Ja hoor!

Larry David keert met deze serie terug naar zijn roots, want ‘Curb Your Enthusiasm’ wordt opgenomen zonder script en drijft op het improvisatietalent van de spelers. Een keur aan gaststerren kwam en ging in de laatste vijf jaar (Ted Danson, Michael York, Ben Stiller, David Schwimmer, Mel Brooks) maar de vaste cast is eigenlijk het leukst, onder wie komieken Richard Lewis en Susie Essman. Vooral deze laatste is hilarisch als Jeffs wispelturige en ongelooflijk grove echtgenote. Dat de titelfiguur zich zo gewillig laat schofferen door betere acteurs dan hemzelf siert hem als persoon – want vijftig afleveringen over je eigen leven is al ijdel genoeg – maar het past ook goed in het ‘lijdmotief’ van de serie.

De eeuwige pechvogel is de lieveling van veel joodse komieken. Max Tailleur noemde hem Sam Nebbishman en Woody Allen speelt hem al veertig jaar. In een interview op de derde box vertelt David hoe hij meer op de serie-Larry zou willen lijken, en na een aflevering of twintig begrijp je in welk opzicht. Lijdzaam ondergaat Larry telkens de stroom minirampen die hij over zichzelf afroept, maar o wee als het niet zijn schuld is! Dan valt alle decorum en gêne van zich af en steekt hij een grote middelvinger op naar de wereld. Het kenmerkt een man die ondanks al zijn miljoenen geen spat is veranderd en dat ook helemaal niet wil. Op die spaarzame momenten kunnen we even jaloers op hem zijn.