Toeval speelt vaak een grote rol in het werk van Bert van der Meij, zoals in zijn cartoonreeks ‘Het zijn de klijne dingen...’ waarin het miniemste detail grote gevolgen kan hebben voor de protagonist en soms zelfs voor het verloop van de geschiedenis. Het is een thema dat ook terugkeert in Het Geheime Schilderij van Rembrandt, dat Van der Meij maakte in opdracht van de gemeente Leiden voor de leerlingen van het voortgezet onderwijs in die stad. In dit boek lijken allerlei verwikkelingen rond het bewuste schilderij uit de titel een omwenteling in de kunstgeschiedenis te gaan veroorzaken.
We volgen Rembrandt tijdens zijn jonge jaren in Leiden, waar hij een atelier heeft en bevriend is met de schilder Jan Lievens. Die Lievens wordt afgeschilderd als Mozarts Salieri: een ziekelijk jaloerse en talentloze kwezel die er niet voor terugdeinst een schilderij van zijn vriend uit diens atelier te stelen en het als zijn eigen werk te verkopen. Dat dit baanbrekende schilderij (dat we nooit te zien krijgen) de loop van de kunstgeschiedenis uiteindelijk toch niet zal beïnvloeden, komt door een aaneenschakeling van toevalligheden.
Je zou het verhaal kunnen beschouwen als een tot albumlengte opgerekte grap, maar het is meer dan dat, dankzij de speelsheid waarmee Van der Meij zijn onderwerp benadert - no mean feat in een uitgemolken Rembrandtjaar. Terwijl het boek de sfeer ademt van Rembrandts tijd en schilderijen, strooit Van der Meij met citaten uit andere strips en stopt zijn tekeningen vol kleine details voor de oplettende lezer, zoals een portret van Marlon Brando en een borstbeeld van zichzelf. Speels is ook de vrijheid waarmee hij zijn onderwerp benadert. In een nawoord legt hij uit dat hij de werkelijkheid aandoet omwille van het verhaal: Jan Lievens was in tegenstelling tot het stripkarakter wél een succesvol schilder, en de schilderstijlen van Lievens en Rembrandt leken in die tijd zelf zó op elkaar dat het niet altijd zeker is wie nu exact wat geschilderd heeft.
Als bonus geeft de auteur op de schutbladen een verhelderend kijkje achter de schermen, waarin stap voor stap wordt beschreven hoe Het Geheime Schilderij van Rembrandt ontstaan is. Ook dat gaat op zijn Van-der-Meij’s: vol humor, zelfrelativering en ankedotes, en dat is niet alleen leuk voor de middelbare scholier, maar voor iedereen die meer dan gemiddeld in strips is geïnteresseerd.